D. Dinis

D. Dinis

D. Dinis (1261-1325) era filho do rei D. Afonso III e neto de D. Afonso X, rei de Leão e Castela. Subiu ao trono de Portugal em 1279. Foi no seu reinado que o Português se tornou a língua dos documentos oficiais. Conhecido como rei lavrador, desenvolveu a agricultura e ordenou a plantação do Pinhal de Leiria. Foi também trovador, um dos maiores da sua época, tendo chegado até nós 138 cantigas por ele compostas.

Outras páginas sobre o autor:

  • Programa A Poesia Trovadoresca



    10 CANTIGAS TROVADORESCAS DE D. DINIS

    I

    Ua pastor se queixava
    muit' estando noutro dia,
    e sigo medês falava
    e chorava e dizia
    com amor que a forçava:
    par Deus, vi-t' en grave dia,
    ai amor!

    Ela s' estava queixando,
    come molher con gram coita
    e que a pesar, des quando
    nacera, non fôra doita,
    por en dezia chorando!
    Tu non és se non mia coita,
    ai, amor!

    Coitas lhi davam amores,
    que non lh' eran se non morte,
    e deitou-s' antr' uas flores
    e disse con coita forte:
    Mal ti venha per u fores,
    ca non és se non mia morte,
    ai, amor!


    II

    Ua pastor ben talhada
    cuidava en seu amigo
    e estava, ben vos digo,
    per quant' eu vi, mui coitada,
    e diss': Oimais non é nada
    de fiar per namorado
    nunca molher namorada,
    poisque mi o meu á errado.

    Ela tragia na mão
    um papagai mui fremoso,
    cantando mui saboroso,
    ca entrava o verão,
    e diss' : Amigo loução,
    que faria per amores,
    pois m' errastes tan en vão?

    E caeu antr' uas flores.
    Ua gran peça do dia
    jouv' ali, que non falava,
    e a vezes acordava,
    e a vezes esmorecia,
    e diss' : Ai santa Maria,
    que será de min agora?

    E o papagai dizia:
    Bem, por quant' eu sei, senhora.
    Se me queres dar guarida
    diss' a pastor, di verdade,
    papagai, por caridade,
    ca morte m' é esta vida
    Diss' el: Senhor (mui) comprida
    de ben, e non vos queixedes,
    ca o que vos á servida
    erged' olho e vee-lo-edes.


    III

    Vi oj' eu cantar d' amor
    en un fremoso virgeu
    ua fremosa pastor,
    que ao parecer seu
    jamais nunca lhi par vi,
    e por en dixi-lh' assi.
    Senhor, por vosso vou eu.

    Tornou sanhuda enton,
    quando m' est' oíu dizer,
    e diss': Ide-vos, varon!
    Quem vos foi aqui trager,
    pera m' irdes destorvar,
    du dig' aqueste cantar
    que fez quen sei ben querer?

    Pois que me mandades ir,
    dixi-lh' eu, senhor, ir-m' ei,
    mais já vos ei de servir
    sempr' e por voss' andarei,
    ca voss' amor me forçou
    assi que por vosso vou,
    cujo sempr' eu já serei.

    Dix' ela: Non vos ten prol
    esso que dizedes, nen
    mi praz de o oír sol,
    ant' ei noj' e pesar en,
    ca meu coraçon non é,
    nen será, per bõa fé,
    se non do (que) quero ben.

    Nen o meu, dixi-lh' eu, já,
    senhor, non se partirá
    de vós, por cujo s' el ten.

    O meu diss' ela, será
    u foi sempr' e u está
    e de vós non curo ren.


    IV

    Ben entendi, meu amigo,
    que mui gran pesar ouvestes,
    quando falar non podestes
    vós noutro dia comigo,
    mais certo seed' amigo,
    que non fui o vosso pesar
    que s' ao meu podess' iguar.

    Mui ben soub' eu por verdade
    que erades tam cuitado
    que non avia recado,
    mais, amigo, acá tornade;
    sabede ben por verdade
    que non fui o vosso pesar
    que s' ao meu podess' iguar.

    Ben soub', amigo, por certo
    que o pesar d' aquel dia
    vosso que par non avia,
    mais pero foi encoberto,
    e por en seede certo
    que non foi o vosso pesar
    que s' ao meu podess' iguar,

    Ca o meu non se pod' osmar,
    nen eu non o pudi negar.


    V

    Amiga, muit' á gran sazon
    que se foi d' aqui con el-rei
    meu amigo, mais já cuidei
    mil vezes no meu coraçon
    que algur morreu con pesar,
    pois non tornou migo falar.

    Porque tarda tan muito lá
    e nunca me tornou veer,
    amiga, si veja prazer,
    mais de mil vezes cuidei já
    que algur morreu com pesar,
    pois nom tornou migo falar.

    Amiga, o coraçom seu
    era de tornar ced' aqui,
    u visse os meus olhos em mi,
    e poren mil vezes cuid' eu
    que algur morreu com pesar,
    pois nom tornou migo falar.


    VI

    Que trist' ojé meu amigo,
    amiga, no seu coraçom!
    ca nom pôde falar migo
    nen veer-m', e faz gram razom
    meu amigo de trist' andar
    pois m' el non vir e lh' eu nembrar.

    Trist' anda, se Deus mi valha,
    ca me non viu, e dereit' é,
    e por esto faz sen falha
    mui gram razom, per bõa fé,
    meu amigo de trist' andar,
    pois m' el non vir e lh'eu nembrar.

    D' andar triste faz guisado,
    ca o non vi, nen vio el mi,
    nen ar oío meu mandado,
    e poren faz gram dereit' i
    meu amigo de trist' andar
    pois m' el non vir e lh' eu nembrar.

    Mais, Deus, como pode durar
    que já non morreu con pesar!


    VII

    Dos que ora son na oste,
    amiga, querria saber
    se se verran tard' ou toste,
    por quanto vos quero dizer:
    porque é lá meu amigo.

    Querria saber mandado.
    dos que alá son, ca o non sei,
    amiga, par Deus, de grado,
    por quanto vos ora direi:
    por que é lá meu amigo.

    E queredes que vos diga?
    Se Deus bon mandado mi dê,
    que(r)ria, saber, amiga,
    d' eles novas, vedes porquê:
    por que é lá meu amigo,
    Ca por al non, vo-lo digo.


    VIII

    Que muit' á já que non vejo
    mandado do meu amigo,
    pero, amiga, pôs migo
    ben aqui u mi ora sejo,
    que logo m' enviaria
    mandad' ou s' ar tornaria.

    Muito mi tarda, sen falha,
    que non vejo seu mandado,
    pero ouve-m' el jurado
    ben aqui, se Deus mi valha,
    que logo m' enviaria
    mandad' ou s' ar tornaria.

    E, que vos verdade diga,
    el seve muito chorando,
    er seve por mi jurando,
    u m' agora sej', amiga,
    que logo m' enviaria
    mandad' ou s' ar tornaria.

    Mais, pois non ven, nen envia
    mandad', é mort' ou mentia.


    IX

    Chegou-m' or' aqui recado,
    amiga, do voss' amigo
    e aquel que falou migo
    diz-mi que é tan cuitado
    que per quanta poss' avedes
    já o guarir non podedes.

    Diz que oje, tercer dia,
    ben lhi partirades morte,
    mais ouv' el coita tan forte
    e tan coitad' er jazia
    que per quanta poss' avedes
    ja o guarir non podedes,

    Con mal que lhi vós fezestes;
    jurou-mi, amiga fremosa,
    que, pero vós poderosa
    fostes d' el quanto quisestes,
    que per quanta poss' avedes
    já o guarir nom podedes.

    E gran perda per fazedes,
    u tal amigo perdedes.


    X

    O meu amig', amiga, non quer' eu
    que aja gran pesar, nen gran prazer,
    e quer' eu este preit' assi trager,
    ca m' atrevo tanto no feito seu:
    non o quero guarir, nen o matar,
    nen o quero de mi desasperar.

    Ca, se lh' eu amor mostrasse, ben sei
    que lhi seria end' atan gran ben
    que lh' averiam d' entender poren
    qual ben mi quer, e poren esto farei:
    non o quero guarir, nen o matar,
    nen o quero de mi desasperar.

    E, se lhi mostrass' algun desamor,
    non se podia guardar de morte,
    tant' averia en coita forte,
    mais, por eu non errar end' o melhor,
    non o quero guarir, nen o matar,
    nen o quero de mi desasperar.

    E assi se pode seu tempo passar,
    quando con prazer, quando con pesar.

    Voltar à página inicial